Röntgen Nedir?

Röntgen nedir, Röntgeni kim bulmuştur, Röntgen nasıl çalışır, ne işe yarar, Wİlhelm Conrad Röntgen kimdir hakkında bilgi.

1895 yılında Alman fizikçisi Wİlhelm Conrad Röntgen (1845-1923) tarafından bulunmuştur. Röntgen, bu ışınları, katot ışınlarının katı bir cisme çarpması neticesi dönüşmeleri ile gözlemlemiştir.

X ışınlı bir lambada, bir elektron kaynağı (katot) elektronları hızlandıran bir düzenek, elektronları yavaşlattırarak X ışınlarına yayan madeni bir engel (ankitatot) bulunur.

X ışınları; Crookestüpü denilen karanIık katotlu tüple veya Coolidge tüpü denilen akkor katotlu tüple elde edilebilir. Önceleri kullanılmakta olan karanlık katotlu tüp modeli, bugün yerini akkor katotlu tüp modeline bırakmıştır. Karanlık katotlu tüp modelinde, küresel bir ayna şeklinde olan bir katottan, katot ışınları çıkar. Crookes tüpü (veya soğuk anotlu lamba) ortasına katot ışınları ile 45°’lik bir açı yapacak şekilde bir antikatot (platin veya tungstenden yapılmış) konmuştur.

Işınlar, bu antikatoda çarpınca bu anti-katodun önündeki doğrultulara yayılan X ışınları haline dönüşür. Diğer modelde ise, Coolidge tüpü veya sıcak anotlu lambanın iç basıncı ortadan kalkmıştır. Yani havası tam boşaltılmıştır. Katot ışınlarını oluşturacak elektronları akkor hale getirilmiş bir fitille elde edilmektedir. Bu fitili akkor hale getirmek için üreteç, reosta ve filaman devresi kurulur. Antikatot, tungstenden yapılma içi oyuk bir maddedir ve su ile soğutulmaktadır. Fitil elektronları fırlatan katota yerleştirilmiştir. Fitilden salınan elektronlar tüpte bulunan elektrik alanının etkisiyle, antikatoda büyük bir hızla fırlarlar. Daha sonra çarparak X ışınlarını meydana getirirler.

Işık ışınları ile aynı özellikte olan X ışınları frekansları; ışık ışınları daha büyüktür. Dalga boyları morötesi ışınlarından küçüktür ve 0,03 ile 200 Angstrum arasında değişen X ışınlarının diğer özellikleri; içinden geçtikleri gazları iyonlaştırır, doğrusal olarak ve ışık hızına eşit bir hızla ‘ yayılırlar. Cisimlerin bir kısmında flüorışı uyandırırlar ve fotoğraf plakalarına etki ederler, cisimlerden geçebilirler. Bu özellikleri cismin atom ağırlığına bağlıdır.

Kısa dalga boylu X ışınları maddeden rahatlıkla geçer. Bu yüzden bu ışınlara sert ışınlar denir. Kısa dalga boylu X ışınları hızları büyük olan katot ışınları ile elde edilir. Uzun dalga boyu X ışınları ise maddeden geçmekte zorlanır. Bu ışınlara da yumuşak ışınlar denir. Maddenin içinden geçebilme kabiliyetleri fazlaca olduğu ve çeşitli maddeler tarafından soğuruldukları için X ışınları tıpta geniş bir uygulama alanı bulmuştur. Özellikle radyoloji (Radyoskopi ve radyografi metotları bu kolun konularıdır) tomografi de insan vücudunun incelenmesinde kullanılır. Ayrıca radyoterapide X ışınlarının canlı dokular üzerindeki etkisinden dolayı urların veya çıbanların tedavisinde kullanılır.