ANA ARININ ÖNEMİ
Türkiye’de koloni başına verim çok düşük:
Koloni başına ortalama bal verimi Kanada’da 51 kg, Çin’de 48 kg, Avustralya’da 45 kg, Meksika’da 31 kg, Arjantin’de 28 kg, ABD’de 27 kg, Ukrayna’da 26, Etiyopya’da 9 kg dır.
Koloni başına ortalama bal verimi Kanada’da 51 kg, Çin’de 48 kg, Avustralya’da 45 kg, Meksika’da 31 kg, Arjantin’de 28 kg, ABD’de 27 kg, Ukrayna’da 26, Etiyopya’da 9 kg dır.
- Türkiye’de 2010 yılı FAO verilerine göre koloni başına yıllık bal verimi 15 kg.dır.
- Diğer yandan Türkiye’de petekli bal üretimi amacı ile kolonilere verilen en az 10 kg. şeker bal üretiminden düşülürse koloni başına gerçek ortalama bal verimi 5-6 kg.’a inmektedir.
Sadece kuluçkalıkla çalışılan Muğla Arısı arılığı
Verimsizliğin Nedeni Irkların Birbirleri İle Melezleşmeleri (Soysuzlaşma)
- Gezginci arıcılık başlamadan önce Türkiye’de Kafkas, Anadolu, Muğla, Suriye, Kıbrıs ve İran Arı Irkları kendi bölgelerinde yaşıyorlardı ve kendi ekolojilerinde verimli idiler.
- Her ırk kendi bölgesinin ikliminde ve bitki örtüsünde on binlerce yıl yaşamış, olumsuz iklim şartlarına dayanabilmiş, hayatta kalabilmiş ve bal üretmiştir.
Rutner’in Ortadoğu’daki arı ırkları haritası
- Dünya’nın başka bir ülkesinde Türkiye’de olduğu kadar değişik ırk arıları yoktur
- 1950 li yıllarda ulaşım imkânlarının gelişmesi ile başlayan gezginci arıcılık sisteminde, arıcılar arılarını nerede taze çiçek varsa o taze çiçeklerden bal üretmeye götürmeye başladılar.
- Arıcılar daha da ileri giderek bir bölgenin arısını başka bölgeye götürüp orada kışlatmaya başladılar.
- Bu gezginci arıcılık düzeninde değişik ırkların kolonileri birbirlerini dölleyerek melezleştiler.
Kamyonda gezginci koloniler
- Şimdilerde yılda üç milyon koloni 3-5 kez yer değiştirerek arıcılık yapılmaktadır. Melezleşmenin boyutu her geçen yıl katlanarak artmaktadır.
- Gezginci arıcıların ellerinde 20-30 kuşak melez ve soysuz koloniler bulunmaktadır.
- Arı ticareti ile de koloniler kendi bölgelerinin dışına taşındılar.
- 1990–2000 yılları arasında Ege Bölgesi’nden alınan 700 bin koloni Anadolu’ya dağıtıldı. Bu koloniler melezleşmeyi hızlandırdılar ve verildikleri yerlerde iklim uyumsuzluğundan dolayı öldüler.
Türkiye’de arıcıların göç yolları
- Son yıllarda yılda üretilen yaklaşık 200.000 ticari Ana Arının %80’i genellikle Kafkas Ana x Muğla Baba olarak üretilmektedir.
- Muğla Baba melez ana arılar da melezleşmeyi hızlandırmaktadırlar.
- Muğla Baba melez ana arıların yaz aylarında bal stoklamadıkları, sürekli yavru yaptıkları ve kendilerini çam balına hazırladıkları bilinmektedir.
- Muğla Baba melez Ana Arılar sonbaharda çam balına götürülmediği takdirde yeteri bal stokları olmadığından kışı soğuk bölgelerde yaza çıkamamaktadırlar.
Erkek arı kolonisi olmadan döllendirilmeye çalışılan, ancak döllenemeyen ana arılar
Melez Koloniler Verimsizleştiler
- Ballık dahi kullanılmayan Muğla arıcılığında olduğu gibi koloniler küçüldüler.
- Koloniler yeteri büyüklüğe ulaşmadan yani kuluçkalığı bile doldurmadan oğul vermekteler.
- Yerleşim yerlerinde arı sokmalarından şikâyetler arttı. Amatör arıcılar yerleşim yerlerinin dışına çıkmaya zorlanıyorlar.
- Gezginci arıcılar meskûn yerlerden çok uzaklara yerleşmeye mecbur kalıyorlar.
Muğla Arısı kolonili bir arılık
- Ege bölgesinden toplanarak Anadolu’ya dağıtılan ve ölen 700.000 koloni gibi; kolonilerin bölgelere uyumu zorlaştı.
- Kurak yıllarda ölümler arttı: 2007-2008 yıllarında yaşanan kuraklık nedeni ile %40-50 oranına varan koloni kayıpları oldu.
- Halen yaşıyor olan kolonilere bal üretim amacı ile yedirilen şeker düşüldüğünde Türkiye genelindeki gerçek ortalama verim 5-6 kg.’a düşmekte.
Verimsiz bir arılık
Düşük verimin Neden Olduğu Sorunlar
- Daha fazla gezgincilik yapılmakta ve işletme masrafları artmaktadır.
- Daha çok gezgincilikle melezlenme daha da artırılmaktadır.
- Verim alınamadığı için şekerli besleme yıldan yıla yaygınlaşmaktadır.
- Şekerli besleme bal kalitesini düşürmektedir.
- İşletmeler masraflarını karşılayamamaktadırlar.
- Arıcılıkta tam bir kısır döngü yaşanmaktadır
- Arıcılar arıcılıktan vazgeçmektedirler.
Şekerli besleme ile petekli bal üreten bir arılık, Erzurum
Diğer Ülkeler Sorunu Nasıl Çözmekteler?
- Arıcılığı gelişmiş ülkelerde yüksek verimli arı ırkları kullanılmaktadır.
- Almanya’da Karniol, Avustralya ve İsrail’de İtalyan gibi ırklar kullanılmakta, Çin, ABD ve Rusya gibi birkaç ırkın kullanıldığı geniş ülkelerde ise arıcılar bölgelerine uygun ırk ile üretim yapmaktadırlar.
- Bu ülkelerdeki her arıcı hangi ırkla çalıştığını bilmektedir.
- Her arılık kolonilerinin ana arılarını her yıl veya en geç iki yılda bir yenilemektedir.
- Arıcılar ihtiyaçları olan ana arıları ya kendileri üretmekteler veya ismine doğru güvenilir ticari ana arıları satın almaktadırlar.
İsmine doğru Ana Kafkas x Baba Kafkas Ana Arı üreten Macahel AŞ.’nin Ana Arı Üretim İşletmesi, Güdül- Ankara
Türkiye’de Bu Sorun Nasıl Çözülür?
- Kafkas, Anadolu ve Muğla arı ırkları Türkiye’nin doğal arı ırklarıdır. Doğu Anadolu ve Karadeniz’de Kafkas Arısının safları; İç Anadolu, Marmara, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da da Kafkas Arısının yerli arılarla melezleri başarılı olmaktadır.
- Ege Bölgesi’nde mutlaka Muğla Arısı ve melezleri kullanılmalıdır.
- İç Anadolu’da Anadolu Arısının safı ve Kafkas ile melezleri kullanılmalıdır.
Ardahan’da Kafkas Arısı ile çalışan bir organik bal üretim arılığı
- Ticari ana arı üreticilerinin ismine doğru üretim yapıp yapmadıkları denetlenmelidir.
- Üreticiler satın aldıkları ticari ana arıların bölgelerine uygun olup olmadığını sorgulamalıdırlar.
- Her arıcı kendi bölgesinde verimli saf ırk veya melez ana arısını kendisi üreterek bu ana arıları kullanmalıdır.
- Arıcılıkta en geç iki yılda bir değiştirilmesi gereken ana arılar, yukarıdaki hususlar göz önünde tutularak yetiştirilip kullanılacak olursa kolonilerin ortalama gerçek bal verimleri en az 20-30 kg.’a yükselecektir.
Kendi Ana Arısını üreten bir bal üretim arılığı
Ana Arının Kolonideki Görevi
- Kolonide bir tek ana arı vardır.
- Ana arı özellikle ilkbahar mevsiminde günde 1000-1500 yumurta yapar.
- Ana Arı ne kadar çok yumurta yaparsa koloninin işçi arısı o oranda fazla olur.
- Koloninin geleceği bu yumurtalardan oluşacak işçi ve erkek arılar ile sağlanır.
- Ana Arı yeteri yumurta yapamazsa işçi arı sayısı artmaz, koloni gelişmez.
- Gelişmeyen koloni yeteri bal toplayamaz.
- Kolonide ne kadar çok işçi arı varsa koloni o oranda çok bal ve polen toplar.
Ana Arısı mükemmel olan bir koloninin yumurta düzeni
Ana Arı Yetiştirme Sistemi Kurulmadığında Arılıklarda Yaşanan Sorunlar
- Bir kolonide doğal olarak yetişen Ana Arı koloni tarafından 3-4 yıl tutulur.
- Ana Arı biyolojik olarak en çok birinci yıl yumurtlar.
- Daha sonraki yıllarda Ana Arının yumurtlama gücü azalır.
- 3. ve 4. yıllarda ana arı yeteri kadar yumurta yapamadığı için bu yıllarda koloni gelişmez.
- Ana Arılar genç olsalar bile yetiştirme aşamasında tam beslenememiş, döllenmeleri tam olmamış ve yeteri sperm depolayamamışlar ise yeteri kadar yumurta üretemezler. Böyle Ana Arılara sahip koloniler Ana Arıları genç olmalarına rağmen yine verimsizdirler.
Erkek yumurta yumurtlayan Ana Arı
- Yaşlı ana arılar genelde kış aylarında ölürler. Ana arıları ölen bu koloniler de kış aylarında ölürler. Bu da arılıktaki kolonilerin en az üçte birinin kaybı demektir. Bu işletme için her yıl %30 zarar demektir.
- Özetle ana arı yenileme sistemi olmayan arıcılıkta yılda en az %30 koloni kaybı ve en az %50 verim kaybı yaşanır.
Ana Arısı yaşlı kolonilerde düzenli yavru olmaz
Doğru Yetiştirilmiş Ana Arının Özellikleri:
- Ana Arının oluştuğu Ana Arı gözü diğer işçi arı gözlerinden farklıdır.
- Ana Arı olacak larvalar ilk günden itibaren arı sütü ile beslenirler.
- Arı sütü kolonideki 5-15 günlük işçi arılar tarafından üretilir.
- Ana Arı 16 günde doğar.
- Normal ana arıların yumurtalığında 160 – 270 yumurta kanalı vardır.
- Ana arı larvası yeteri arı sütü ile beslenmediğinde ana arının yumurtalıkları ve yumurta kanalları tam olarak oluşmaz.
- Yumurta kanalları tam oluşmayan ana arılara işçi benzeri ana arı denir.
Ana Arının üreme organı
- Ana Arı larvası yeteri arı sütü ile beslenmezse sperm kesesi tam oluşmaz ve ana arı yeteri sperm depolayamaz.
- Yeteri kadar arı sütü ile beslenmeyen ana arı adaylarının çiftleşme organları gelişmez ve çiftleşemezler.
- Ana arı çiftleşme uçuşuna çıktığında 5-7 erkek arı ile çiftleşir ve sperm kesesine 5-7 milyon sperm depolar.
Macahel Arıcılık A.Ş.’nin
Suni tohumlama laboratuarı
Suni tohumlama laboratuarı
- Ana Arının çiftleştiği çiftleştirme bölgesinde yeteri erkek arı yoksa 5-7 milyon spermi alamaz. Bir veya iki erkek arıdan aldığı çok az spermle yumurtlamaya başlar. Bu spermler kısa sürede biter ve böyle ana arılar koloni tarafından öldürülürler.
- Ergin döneminde tam olarak arı sütü ile beslenmeyen ana arı yeteri yumurta üretemez.
- Ana Arının günde 1000-1500 yumurta yumurtlayabilmesi için sürekli arı sütü ile beslenmesi gerekir.
- Ana arıyı beslemek için kolonide yeteri kadar genç işçi arı yoksa ana arı tam beslenemez ve yeterince yumurtlayamaz.
Erkek arıdan spermin alınması
Damızlık Ana Arı Nedir?
- Saf Kafkas, Saf Karniol, Saf İtalyan, Saf Anadolu ve Saf Muğla Ana Arıları damızlık ana arılardır.
- Bu ırkların tanımlanmaları, izole bölgelerde veya suni tohumlama ile saf olarak korunmaları, ana arı üretiminde tecrübeli seleksiyon ve ıslah çalışmaları yapabilen kurumların işidir.
- Türkiye’de Damızlık Saf Kafkas Ana Arılar Camili ve Posof’ta Macahel Arıcılık A.Ş tarafından üretilmektedir.
Ana Arının CO2 ile bayıltılarak
döl yollarının açılması
döl yollarının açılması
- ANG Vakfı ve TEMA Vakfı’nın 1998 yılında Artvin – Borçka – Camili’de başlattığı AR-GE çalışmaları 13 yıldır devam etmektedir.
- Öncelikle Camili’de Kafkas Arısı’nın saf olarak bulunduğu belirlenmiş, bu havzaya dışarıdan arı girişi yasaklanmıştır.
- Havzanın en verimli kolonilerinden oluşan 500 kolonilik bir işletme kurulmuştur.
- İşletmede 11 yıldır sürdürülen suni tohumlama çalışmaları ile en verimli kolonilerden yeni nesil koloniler üretilmektedir.
Spermin Ana Arıya enjekte edilmesi
- Bu işletmenin seçilmiş 100 kolonisi her yıl bal üretiminde yarıştırılmaktadır.
- Eşit bakım, besleme ve çevre şartlarında en çok bal yapan koloniler belirlenmekte.
- Belirlenen yüksek verimli koloniler bir sonraki yılın damızlıklarını oluşturmaktadırlar.
- Larva alınan damızlık koloniler ve suni tohumlama için erkeklerinden sperm alınan koloniler bir yıl önceki yüksek verimli kolonilerdir.
Bal üretiminde yarıştırılan Macahel Arıcılık A.Ş.’nin damızlık kolonileri.
Camili – Artvin
- Camili’ de uygulanan sistem Posof izole alanında da uygulanarak 400 kolonilik bir arılık oluşturulmuştur.
- Camili’ de ve Posof’taki işletmelerde üretilen ana arılar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından damızlık kabul edilmektedir.
- Camili’ de üretilen damızlıklar Karadeniz ve Marmara bölgelerine, Posof’ta üretilen damızlıklar Doğu Anadolu, İç Anadolu ve diğer bölgelere servis edilmektedirler.
Posof Damızlık Ana Arı üretim işletmesi.
- Saf Anadolu Ana Arıları Kızılcahamam Kırkırca Köyü Kaplan Deresi izole alanında üretilmeye başlanmıştır.
- Saf Muğla damızlıkları için çalışmalar sürdürülmektedir.
Anadolu Arısı Ana Arı üretim işletmesi
ARICILARIN KENDİ ANA ARILARINI ÜRETME TEKNİĞİNİN YARARLARI
Bu Teknik Kolayca Damızlık Bulunabildiği İçin Uygulanabilmektedir.
- Ticari Ana Arı
üreticileri ve kendi Ana Arısını üretmek isteyen arıcılar kolayca Damızlık Saf Kafkas Ana Arılar bulabilmektedirler. - Damızlık olarak kullanılacak Ana Arılar bir sezon önce edinilmektedir.
- Ana Arı fiyatları geçmişte damızlık sertifikası alan ve suni tohumlanmış olduğu söylenen ana arı fiyatları gibi astronomik değildir.
- Saf Kafkas Ana Arılar Macahel Arıcılık A.Ş.’den temin edilebilmektedir.
Camili Efeler Köyü Damızlık Ana Arı üretim işletmesi
Bu Teknik Modüler Çerçeveli Çiftleştirme Kutuları ile Uygulanabilmektedir.
- Bu metotla Ana Arı üretmek ancak iki bölmeli veya tek bölmeli tecritli ve modüler çerçeveli çiftleştirme kutuları ile mümkün olmaktadır.
- Modüler çerçeveli çiftleştirme kutularının tecrit özellikleri sayesinde, çok küçük olan çekirdek koloniler bu kutularda yaşayabilmektedir.
- Tahta kutular yalıtım sağlamadığı için çekirdek koloni geceleri üşür ve sonuç alınamaz.
İki bölmeli modüler çiftleştirme kutusu
- İki bölmeli kutunun her bir bölmesinde ayrı bir çekirdek koloni yapılarak yılda 6–8 adet çiftleşmiş ana arı üretilebilmektedir.
- Bir önceki ana arının yavruları ile çekirdek koloni yaşamını sürdürebilmektedir.
- Modüler çerçeveli kutuların petekleri, yavruları ve arıları bir sonraki sezona kadar korunabilmektedir.
İki bölmeli modüler çerçeveli çiftleştirme kutusunun ara bölmesi alınarak kış için
büyütülebilmektedir
- Havalandırma düzeni sayesinde yaz sıcağında çekirdek koloni kutuyu terk etmemektedir.
- Peteklerini, yavrularını ve arılarını çiftleşecek her ana arı için yeniden oluşturma gereği olmamaktadır.
- İki bölmeli modüler çiftleştirme kutusu Türk Patent Enstitüsünde Faydalı Model olarak 9508 no ile kayıtlı olup izinsiz üretilemez.
- Bu kutularla ana arı üreten ticari işletmelerde ana arı maliyetini %50 ucuzlamakta, işletmenin kârlılığı %100 artmaktadır.
- Bu modelle son 10 yılda arıcılarımız yaklaşık 500 bin ana arı üretmişler ve modelin yeterliliği kanıtlanmıştır.
Tek bölmeli modüler çerçeveli çiftleştirme kutusu
Bu Tekniği Kimler Uygulayabilmektedir?
- Profesyonel arıcılar.
- Amatör arıcılar.
- Arıcılığı az bilen küçük arıcılar.
- Larva transferini bilmeyen veya yapamayan arıcılar.
- Larva transferi ile uğraşacak zamanı olmayan arıcılar.
- Profesyonel Ana Arı üreticileri.
- Arıcılıkla uğraşan herkes…
Kendi Ana Arısını üreten bir bal üretim işletmesi
Bu Sisteme Neden Gerek Duyulmaktadır?
- Ticari ana arı piyasası çok istismar edilmektedir.
- Irkı belli olamayan, yetiştirme kalitesi çok düşük ve bazıları döllenmemiş, bölgeye uygun olup olmadığı bilinmeyen ana arılar pazarlanmaktadır.
- Ticari Ana Arı üreten işletmeleri ve ticari Ana Arıların kalitesini kontrol eden bir sistem yoktur.
- Satılan ırkı belirsiz, kalitesiz ve döllenmemiş ticari ana arılar verildikleri kolonilerin ölümüne neden olmaktadırlar.
- Arıcılar ticari Ana Arılardan fayda yerine zarar görmektedirler.
- Bu nedenlerden dolayı arıcıların kendi ana arılarını üretmelerinden başka çareleri bulunmamaktadır.
Erkek arı kolonisi yetersiz olan bir ticari Ana Arı üretim işletmesi
Arılıklarda Ana Arıları Dölleyecek Yeterli Erkek Arı Vardır.
- Ticari ana arı üreten işletmelerin en önemli sorunu yetiştirdikleri binlerce ana arı için ana arı üretim alanında yeterli erkek arı kolonisi olmaması ve Ana Arıların yeteri sperm alamamalarıdır. Bu ana arılar koloni tarafından öldürülmektedir.
- Yukarıdaki mahsura karşın, kendi ana arısını üreten bal üretim arılıklarında, ürettikleri en fazla birkaç yüz ana arı için arılıkta her mevsim yeteri erkek arı bulunmaktadır.
Kendi Ana Arısını üreten bal üretim arılığında döllenen Ana Arılar
Ana Arılar ve Çekirdek Koloniler Kışlatılabilmektedir.
- İki bölmeli kutunun orta tahtası çıkarılarak bölmeleri birleştirilebilmekte ve çekirdek koloni 6 çerçeveye büyütülebilmektedir.
- Altı çerçeveye çıkarılan çekirdek koloni ile ana arılar kolayca kışlatılabilmektedir.
- Kışlatılan çekirdek koloninin ana arıları erken ilkbaharda kullanılmakta ve yeni sezon üretime bu çekirdek kolonilerle bu kutularda devam edilmektedir.
Kışlatılan çekirdek koloni ve Ana Arı
Bu Teknik Yaygın Olarak Uygulandı ve Başarılı Oldu
- Bu sistem TEMA Vakfı’nın desteği ile TEMARI Arıcılık A.Ş.’nin Artvin ve Ardahan’da yürütmekte olduğu “Organik Bal Üretim Projesi”nde uygulandı.
- Projeye dahil olan her arıcıya koloni miktarına oranlı olarak 2-5 adet Damızlık Ana Arı ile 5-10 adet çiftleştirme kutusu verildi.
- 150’nin üzerinde organik bal üreticisi arıcı ihtiyaçları olan Ana Arıları kendi arılıklarında kendileri ürettiler.
- 2006 – 2007 kışında Artvin’de organik bal üreticilerinin dışındaki arıcıların arılıklarında %50’nin üzerinde koloni ölümleri olduğu halde kendi Ana Arısını üreten arılıklarda ölüm %8 olmuştur. Aynı arılıklarda daha sonraki kışlarda ölüm oranı %5’in altında olmaktadır.
- Organik bal üreticilerinde bal üretimi ise %50 artmıştır.
Kendi Ana Arılarını üreterek yüksek verim alan bal üretim arılıkları Ardahan
Bal Üreticisi Arıcının Kendi Ana Arısının Üretmesinin Sağladığı Yararlar.
- Üretilecek Ana Arılar anası Kafkas, dölleyici erkekler ise arıcının arılığındaki kolonilerin erkekleridir.
- Arılıktaki koloniler bölgeye adapte olmuş bölgede yaşayabilen kolonilerdir.
- Üretilecek ana arının yavruları bir taraftan Kafkas’ın verimliliğini, diğer taraftan arıcının bölgesinde yaşayabilen yerli arıların bölgeye uyum özelliğini göstermektedirler.
- Böylece üretilen Ana Arıların ırkı, verimi ve uyum özelliği garanti olmaktadır.
- Arılıkta her zaman yeteri kadar erkek arı olacağından ana arılarda döllenme eksikliği yaşanmamaktadır.
Kendi Ana Arısını üreten organik bal üretim arılığı, Ardahan
- Ana arılar bizzat arıcı tarafından üretildiği için kaliteleri garanti olmaktadır.
- Ana arılar çok az bir maliyetle üretildiği için ticari ana arı satın alma masrafından tasarruf edilmektedir.
- Ana Arılar Kafkas melezi, kaliteli ve yeterli döllenmiş olduğundan bu Ana Arılarla kolonilerin verimi 2-3 kat artmaktadır.
- Yaptığı arıcılıktan para kazanmak isteyen her arıcı bu sistemi denemelidir.
Kendi ürettiği Ana Arılarla çalışan ve sofralık petekli bal üreten arılık, Ardahan
Larva Transferi Yapmadan Arıcıların Kendi Ana Arılarını Üretme Tekniği
Damızlık Ana Arıların temini
- Damızlık Saf Kafkas Ana Arılar ANG Vakfı desteği ile sadece Macahel Arıcılık A.Ş. ve sözleşmeli üreticiler tarafından Artvin – Borçka – Camili izole alanında ve Posof izole alanında üretilmektedir.
- Karadeniz ve Marmara Bölgeleri’nde Ana Arı üretecek arıcılar Kafkas’ın Camili Ekotipini kullanmalıdırlar.
- Doğu Anadolu, İç Anadolu ve diğer bölgeler için Kafkas’ın Posof Ekotipi kullanılmalıdır.
Macahel Arıcılık A.Ş. Damızlık Saf Kafkas Ana Arı
- Yılda 50 adet çiftleşmiş melez Ana Arı üretmek için 3-4 adet Damızlık Saf Kafkas Ana Arı yeterlidir.
- Yılda 200-500 Ana Arı üretmek için 5-6 adet damızlık ana arı yeterlidir.
- Damızlık Ana Arılar 7-8 arılı çerçevesi olan kolonilere verilirler.
- Yetiştirilecek Ana Arılar bu kolonilerin larvalarından üretilirler.
Macahel Arıcılık A.Ş. Damızlık Saf Kafkas Camili Ekotipi Arılığı
Arılıkta Damızlık Kolonilerin Oluşturulması
- Arılıktaki normal bir koloninin Ana Arısı alınarak Macahel Arıcılık A.Ş.’den temin edilen saf Kafkas Ana Arı koloniye verilir.
- Kafkas Ana Arı birkaç gün içinde koloniye hâkim olur ve yumurtlamaya başlar.
- Erken dönemde Ana Arı üretebilmek için damızlıklar bir sezon önce oluşturulur.
Koloniye damızlık Ana Arı verme
Modüler Çiftleştirme Kutusu Çerçevelerinin Damızlık Koloniye Verilmesi
- Kutu çerçevelerine temel petek takılır.
- İki veya tek bölmeli çiftleştirme kutularının dört çerçevesi normal bir Langstrot çerçeveye çakılan takozlara yerleştirilir veya modüler çerçeveler büyük çerçeveye zımbalanır.
- Çerçeve nektar gelişinin yeterli olduğu bir zamanda damızlık koloninin yavrulu çerçevelerinin orta ye
rine yerleştirilir. - Bu uygulama sahil kesimlerinde Nisan ayında, Anadolu’da Mayıs ayında yapılabilir.
Takozlu çerçevede modüler çiftleştirme kutusu çerçeveleri
- Uygulama süresince erken ilkbaharda ve nektar gelişinin zayıf olduğu zamanlarda damızlık koloni kek veya şurupla beslenmelidir.
- Böylece damızlık koloniye verilen modüler çiftleştirme kutusu çerçevelerinin temel peteklerinin işlenmesi ve ana arının bu peteklere yumurtlaması sağlanır.
- Bu süre erken ilkbaharda 15- 20 gün olabilir. Çevreden nektarın geldiği mevsimde daha kısa olur.
Çerçeveye modüler çerçevelerin zımbalanması
Çiftleştirme Kutularında Çekirdek Koloni Yapılması
- Kutuların kek bölmesine kek doldurulur.
- Damızlık koloninin Ana Arısının yumurtladığı kutu çerçeveleri arıları ile birlikte kutulara verilir.
- Her kutu bölmesine en az iki yavrulu çerçeve verilir. Kutuya damızlık ana arıyı götürmemek gerekir.
Yavrulu modüler çerçevelerin kutulara verilmesi
- Damızlık koloninin arılı bir çerçevesi önce koloninin üstünde sallanır. Yaşlı arıları uçurulur. Ana Arı bu çerçevede olmamalıdır. Çerçeve üzerinde kalan genç arılar bir beze silkelenir.
- Beze silkelenen genç işçi arılar kutu bölmelerine doldurularak çekirdek koloni güçlendirilir.
- Çift bölmeli kutunun iki bölmesi de aynı şekilde doldurulur.
Çiftleştirme kutularına genç işçi arı takviyesi
- Kutuların uçuş delikleri kapalı, havalandırması açık olarak arılığın bir köşesine yerleştirilir.
- 3-4 gün sonra kutunun uçuş deliği açılıp havalandırması kapatılır.
- İleri günlerde kutuların rutin bakımları ve kek takviyeleri yapılır.
Çiftleştirme kutularının kontrolü
Çekirdek Koloniden Döllenmiş Ana Arının Elde Edilmesi
- Kendisini anasız hisseden çekirdek koloni damızlıktan gelen larvalardan Ana Arı gözleri yapar.
- 13-16 gün sonra gözden Ana Arı doğar.
- Doğan Ana Arı 5-10 günde döllenir.
- Ana Arı arılığın erkek arıları ile döllenir.
- Arılıkta Ana Arıları dölleyecek kadar erkek arı her mevsimde vardır.
- Çiftleşen Ana Arı 5-10 gün sonra petek gözlerine yumurtlamaya başlar.
- Genç Ana Arının yumurtaları pupa dönemine girdiğinde, yani kapanmaya başladığında Ana Arı ihtiyaç olan kolonilere kullanılır.
- Kullanılan Ana Arının çekirdek kolonisine bir kaç gün beklenip kendi yaptığı Ana Arı gözleri bozularak tekrar damızlık koloniden yumurtalı çerçeve verilir.
Larvaları kapanmaya başlamış Ana Arı kutudan alınır
Larva Transferi Yaparak Ana Arı Üretme Tekniği
Araç ve Gereçlerin Temini
- Larva transfer kaşığının Çin orijinlileri amatörler için uygundur.
- Temiz bal mumu.
- Balmumunu eritecek küçük bir pot ve küçük bir bütan ocağı.
- Balmumu potunun içine konacağı su kabı.
- Sert bir ağaçtan yapılmış 9 mm çapında yuvarlak, uçları da yarım küre olarak yuvarlatılmış çomaklar.
- Ana arı yüksüklerinin üzerine yapıştırılacağı normal kovan çerçevesine çakılmış köprü çıtalar.
Ana Arı gözü yapmak için mum eritme kapları, takoz, soğuk su kabı yapılan yüksükler
Ana Arı Yüksüklerinin Hazırlanması
- Derin ve daha geniş bir su kabında su ısıtılır.
- Sıcak suyun içine mum potu konur.
- Temiz balmumu dibinde sıcak su olan potun içinde eritilir.
- Yuvarlak çomak önce soğuk suya batırılır.
- Sonra erimiş balmumuna 1 cm. kadar daldırılır.
- Çomak üzerine yapışan bal mumu yüksük iki parmak arasına sıkıştırılarak çıkarılır. Yüksük ince olursa çomak iki kez muma batırılır.
- Yüksüklerin yuvarlak olan arka tarafları erimiş muma batırılarak köprü çıtaya yapıştırılırlar.
- Bir çerçeveye 15-20 yüksük yapıştırılır.
Yüksükler yapıştırılmış takozlar ve çerçeve
Başlatıcı Koloni
- Arılıktaki 8-10 çerçeveli, en az 7-8 çerçevede yavrusu olan bir koloni seçilir.
- Bu koloninin Ana Arısı alınır.
- Ana Arısı alınan koloni 3-4 gün sonra kontrol edilerek yaptığı ana arı yüksükleri temizlenir.
- Yüksükler temizlendikten 2-3 gün sonra koloni tekrar kontrol edilerek varsa yeni yüksükler tekrar temizlenir.
- Yüksüklerin son temizliğinin yapıldığı gün bu koloniye aşılanan larvalar verilir.
Başlatıcı koloni
Larvaların Aşılanması
- Damızlık koloniden günlük yumurta ve larvaların bulunduğu bir çerçeve alınır ve arıları silkelenerek kapalı bir kutu ile aşılama mekânına getirilir.
- Aşılama mekânı bol ışıklı, mümkünse ışığı arkadan alan bir oda veya çadır olabilir. Mekânın sıcaklığının 25-30 °C derece olması idealdir.
Aşılanacak larvaların seçimi, uygun larva üstten ikinci
- Damızlık koloniden alınan çerçevelerdeki en genç larvalar seçilir.
- En genç larvalar seçilmezse yaşlı larvadan oluşacak ana arı tam olarak oluşmaz.
Çin orijinli kaşıkla larvanın kaşığa alınması
- Transfer kaşığı ile larvanın altına girilerek larva kaşığın ucuna alınır.
- Kaşıktaki larva yüksüğün dibine kaşık yavaşça geri çekilerek bırakılır.
- Daha başarılı transfer için yüksüklerin dibine bir damla arı sütü konularak larvalar bu sütün içine bırakılır.
- 15 – 20 yüksüğe larva aşılanır. Aşılama uzun sürmemeli, larvalar kurumamalıdır.
Metal kaşıkla larvanın alınması
Başlatıcı Kolonide Larvaların Arı Sütü İle Beslenmesi
- Larvaların aşılandığı çerçeve hazırlanan başlatıcı koloniye konulur.
- Larva çerçevesi diğer yavrulu çerçevelerin ortasına yerleştirilir.
- 100- 200 adetlik üretim için bir başlatıcı koloni yeterlidir.
- Larva yüksükleri kapanana kadar bu kolonide kalırlar.
Arı sütü verilmiş larvalar
- Aşılanan larvaların yüksükleri altıncı günde kapatılır.
- Kapanan yüksükler çiftleştirme kutularına alınırlar.
- Her grup larva için başlatıcı koloni yeniden hazırlanır.
- Besleyici koloniler varsa başlatıcı kolonide larvalar ilk iki gün tutulurlar.
- İkinci gün yeniden larva aşılanarak başlatıcı koloniye verilir.
- Başlatıcı koloni sürekli şurupla beslenir.
Larvaların beslenmesi
Besleyici Kolonilerde Larvaların Beslenmesi
- Birkaç yüz ana arı yetiştirilecekse besleyici koloniler hazırlanır.
- Besleyici koloniler ballıkta çalışan 10-15 çerçeve arısı ve 7-8 çerçeve yavrusu olan koloniler olmalıdır.
- Kuluçkalıktan 4-5 yavrulu çerçeve ballığa çıkarılır.
- Besleyici kolonilerin Ana Arıları kuluçkalıkta tutulur.
- Kuluçkalığa ana arı ızgarası konur.
- Başlatıcı kolonide ilk iki günde arı sütü verilmiş larvalar, ikinci günün sonunda başlatıcı koloniden alınarak besleyici koloniye getirilir.
- Besleyici koloninin ballığındaki yavrulu çerçevelerin arasına başlatıcı koloniden getirilen arı sütü verilmiş larvalı çerçeve yerleştirilir.
Larvaların besleyici kovanda genç işçi arılar tarafından beslenmeleri
- Besleyici kolonide larvaların yüksükleri, aşılamanın 6. gününde kapatılırlar.
- Başlatıcı koloni sürekli şurupla beslenir.
- Kapanan larvalar aşılandıkları günden sonra geçen en geç 10. günde koloniden çiftleştirme kutularına alınmalıdır.
- Larvalar alınmazsa ilk çıkan ana arı diğer ana arıları tahrip eder.
Besleyici kolonide kapatılmış pupa Ana Arılar.
Yavrulu Modüler Çerçevelerle Çekirdek Koloni Hazırlanması
- Çiftleştirme kutularının modüler çerçeveleri normal çerçeveye monte edilerek normal kolonilere verilirler.
- Kolonilerde şişirilen ve yavrulu hale getirilen çerçeveler çiftleştirme kutusuna getirilirler.
- Çerçeveler ana arı kontrolü yapılarak arıları ile birlikte kutuya getirilir.
- Çiftleştirme kutusunun kek bölmelerine kek konulur.
Normal bir kolonide çiftleştirme kutusunun modüler çerçevelerinin işlenmesi ve yavrulu hale getirilmesi
- Tekli bir çiftleştirme kutusuna veya iki bölmeli çiftleştirme kutusunun bir bölmesine iki yavrulu ve arılı çerçeve yeterlidir. Üçüncü çerçeve temel petekli olabilir.
- Erken ilkbaharda kutulara ilave genç işçi arılar takviye edilmelidir.
Yavrulu çiftleştirme kutusu çerçevelerinin kutuya verilmesi
- Kutular hazırlandıktan sonra kapalı ana arı yüksükleri verilir.
- Kapalı yüksükler kutunun kek tarafına çerçevelerin arasına yerleştirilmelidir.
- Kutuların havalandırması açılır ve uçuş delikleri kapatılır.
- 3-4 gün arılığın serin ve sessiz bir köşesinde tutulurlar.
- 3-4 gün sonra kutuların havalandırması kapatılıp uçuş delikleri açılır ve arılıktaki uygun yerlere yerleştirilirler.
- Kutular hazırlandıktan sonra arılıktan 4-5 km uzağa götürme imkânı varsa götürüldüğü yerde hemen uçuş deliği açılıp havalandırması kapatılabilir.
- Bu kutular 5-6 gün sonra tekrar arılığa getirilmelidir.
Çiftleştirme kutularının arılığa yerleştirilmesi
Genç İşçi Arılar Silkelenerek Çekirdek Kolonilerin Hazırlanması
- Çiftleştirme kutularının kek bölmelerine kekler yerleştirilir.
- Çiftleştirme kutularının çerçevelerine temel petekler takılır.
- Kapalı Ana Arı yüksükleri, kutunun kek tarafına, çerçevelerin arasına yerleştirilir.
- Normal bir koloniden çıkarılan arılı çerçeve ana arı kontrolü yapılarak hafifçe sallanır, yaşlı arılar uçurulur.
- Çerçevede kalan genç işçi arılar bir beze dökülerek toplanır.
- Toplanan işçi arılar kutuya doldurulur.
- Kutuya doldurulan işçi arı miktarı kutu hacminin üçte biri kadar olmalıdır.
Sadece genç işçi arılarla çekirdek koloni yapmak için genç arıların silkelenmesi
- Kutuların havalandırması açılıp uçuş delikleri kapatılır.
- Kutular mümkünse karanlık sessiz ve serin bir yere konulur.
- 4-5 gün sonra kutuların havalandırması kapatılıp uçuş delikleri açılır ve arılıktaki uygun bir yere yerleştirilirler.
- Kutuları hazırladıktan sonra arılıktan 4-5 km uzağa götürme imkânı varsa götürüldüğü yerde hemen uçuş deliği açılıp havalandırması kapatılabilir .
Sadece genç işçi arılarla yapılan çekirdek koloni.
Kapalı Ana Arı Yüksüklerinin Çekirdek Kolonilere Verilmesi
- Kapalı Ana Arı gözleri çekirdek koloninin doldurulma işlemi sırasında verilir.
- Kutu genç arı silkeleme ile oluşturulmuşsa silkeleme işleminden önce verilmelidir.
- Kutu yavrulu çerçevelerden oluşturulmuşsa işlemden sonra verilir.
- Gözler kutunun kek bölmesine yakın yerleştirilirler.
- Çekirdek koloniye birden fazla göz verilmesi daha avantajlıdır.
Yüksüklerin çekirdek koloniye verilmesi.
Çiftleştirme Kutularında Bakım ve Kontrol
- Kutuların uçuş delikleri açıldıktan sonra ilk kontrolleri yapılır.
- Çekirdek koloninin petek işleyip işlemediğine bakılır
- Çekirdek koloni petek örüyorsa ana arı ve çekirdek koloni sağlıklı demektir.
- Ana arı yüksüğünden ana arının çıkıp çıkmadığına bakılır.
- Ana arının doğum günü dolmuş ve ana arı doğmamışsa çekirdek koloniye yeni ana arı yüksüğü verilir.
- Çekirdek koloninin keki tamamlanır.
- Kutunun kapağının ön, arka, sağ ve sol köşesine batırılan bir raptiyenin olduğu köşe ile kutu içindeki bilgi kapağa işaretlenir.
- İkinci ve üçüncü kontroller raptiyeye bakılarak daha kolay yapılabilir.
Çekirdek kolonilerin kontrolü
Döllenen Ana Arının Kontrolü
- Ana arılar doğduktan sonra 5-7 günde çiftleşme olgunluğuna ulaşırlar.
- Ana arılar genellikle öğle saatlerinden sonra çiftleşme uçuşuna çıkarlar.
- Ana Arı çiftleşme uçuşuna çıkıp kendi kovanından uzaklaştıktan sonra feremon hormonu salgılar.
- Erkek arılar bu hormonu uzaktan algılayarak Ana Arının peşinden uçarlar.
- Yetişen erkek arı Ana Arı ile çiftleşir ve ölür.
- Müteakip erkekler de çiftleşir ve ölürler.
- Ana Arılar bir veya birkaç uçuşta ortalama 5-7 erkek arı ile çiftleşirler.
- Ana arılar erkek arıların tamamından yaklaşık 100 milyon kadar sperm alırlar.
- Bu miktar spermin ancak 5-7 milyonu ana arının sperm kesesine ulaşır ve depolanır.
Ana arısı döllenmiş çekirdek koloni yumurta için petek gözlerini temizler
- Ana Arı ömrü boyunca bu depoladığı spermi kullanır.
- Ana Arının çiftleşme yeteneği 10-12 günden sonra kaybolur.
- Ana Arı bu süre içinde yeteri erkek arı bulamazsa veya Ana Arı ve erkek arıların uçması için hava şartları uygun olmazsa Ana Arı yeteri sperm alamaz.
- Yeteri sperm alamayan Ana Arının yumurtlama kapasitesi de yetersizdir.
- Ana Arı ilk doğduğunda ağırdır. Çiftleşme yaşına kadar zayıflar ki uçabilsin. Çiftleşmiş Ana Arı yumurtalıkları geliştiği için tekrar ağırlaşır.
Yumurtlayan Ana Arı
Ana Arının Yumurtlaması
- Ana Arılar genelde doğumlarından 15-16 gün, çiftleşmelerinden 5-7 gün sonra yumurtlamaya başlarlar.
- Mevsim şartlarına bağlı olarak bu süreler uzayabilir.
- Ana Arının yumurtlayıp yumurtlamadığı petek gözlerindeki yumurtaların görülmesi ile anlaşılır.
- Ana arılar erkek arı yokluğundan veya hava şartları elvermediği için uçamadıklarından çiftleşemezlerse ve çiftleşme yaşlarını geçerlerse yumurtalıklarında oluşan dölsüz yumurtaları yumurtlarlar.
- Dölsüz yumurtalardan bir gözde birkaç adet bulunur.
Ana Arının normal yumurtaları
- Dölsüz yumurtalar erkek arı yumurtasıdır ve ana döllenmemiştir.
- Gerçek işçi arı yumurtası gözde tektir ve gözün ortasında dik durur.
- Erkek yumurtlayan ana arı alınıp çekirdek koloniye yeniden Ana Arı yüksüğü verilmelidir.
- Genç Ana Arıların normal yumurtaları sekizinci günden itibaren kapatılır ve pupa dönemi başlar.
- Yumurtaları pupa dönemine gelmiş yavrular görüldüğünde Ana Arı çekirdek koloniden alınır ve servis edilir.
Yavruları kapanmış Ana Arı
Ana Arının Yılın Rengi İle Boyanması ve Kafese Alınması
- Yavruları pupa dönemine gelmiş ana arı çiftleştirme kutusundan alınır.
- Kanatlarından tutulan Ana Arının sırtı yavaşça boyanır.
- Boyamada özel organik boya kullanılabildiği gibi özel kalem de kullanılır.
- Boyanın rengi her yıl değişmektedir.
- Tüm dünya aynı yıl aynı rengi kullanır.
Ana Arının elle tutulması ve boyanması
- 2012 yılı sarı, 2013 yılı kırmızı, 2014 yılı yeşil, 2015 yılı mavi, 2016 yılı beyaz renklerle belirtilir. 2017’de kullanılacak renk tekrar sarıdır.
- Kafeslerin kek bölmesine yolda sıcaktan akmayacak kıvamda kek konur.
- Boyanan Ana Arılar kafese alınırlar.
- Ana Arının kafesine, Ana Arının yetiştiği çekirdek koloniden 5-7 adet genç işçi arı konur.
- Genç işçi arılar yolculukta Ana Arıyı beslerler.
- Ana Arı arılıkta kullanılacaksa kafese işçi arı koymaya gerek yoktur.
Ana Arının kafese konulması
Döllenen Ana Arısı Alınan Çekirdek Kolonilere Yeniden Ana Arı Yüksükleri Verilmesi
- Yumurtlayan ve yavruları pupa dönemine gelmiş çekirdek kolonilerin Ana Arıları alındıktan sonra yeniden kapalı ana arı yüksüğü verilir.
- Çekirdek kolonide pupa döneminde olan yavrular olduğu için bu çekirdek koloni verilen yeni ana arı gözünü sahiplenir ve yaşamına devam eder.
Çekirdek koloniye yeni kapalı Ana Arı gözü verme
Ana Arıların Taşınması
- Taşıma sırasında Ana Arılar soğuk ve sıcaktan korunmalıdır.
- Taşıma sırasında araçlarda cam kenarına, kalorifere ve eksoz gazı alabilecek yerlere konulmamalıdırlar.
- Ana Arılar oda sıcaklığında birkaç gün bekletilebilir. Bu bekleme gürültüsüz yerde oda sıcaklığında kafeslerin telli yüzleri yukarı gelecek şekilde yerleştirilerek yapılır.
- Kafeslerin üstleri bezlerle örtülür.
- Her bir kafese günde bir iki kez bir damla temiz su damlatılır veya kafes telinin üstüne suya batırılmış çok küçük bir pamuk parçası konur.
Ana Arı kafesleri Ana Arıların hava alabileceği şekilde yerleştirilir.
- Ana Arılar her türlü kimyasallardan ve tarımsal ilaçlardan uzak tutulmalıdır.
- Türkiye’de kargo firmaları Ana Arı taşıma işini yapmaktadırlar.
Kargo firmaları Ana Arı taşımacılığı yapmaktadır.
Genç Ana Arılar Hangi Kolonilere Verilir?
- Irkı beğenilmeyen kolonilerin Ana Arıları sezon sonunda değiştirilir.
- Ana Arısını kaybettiği birkaç gün içinde anlaşılan kolonilere ana arı verilir. Bu süre uzar, koloni erkek arılar yaparsa Ana Arı vermenin bir yararı olmaz.
- Ana Arısı iki yılını doldurmuş kolonilerin Ana Arısı değiştirilir.
- Koloni sayısını artırmak için yapılan bölme koloniye Ana Arı verilir.
- Bal hasadından sonra güçlü koloniler ikiye ayrılır.
- Anasız bölüme Ana Arı verilir.
Bölme yapılmış koloniye Ana Arı verme
Ana Arı Verilecek Kolonilerin Hazırlanması
- Arılıkta üretilen veya satın alınan ana arıların kolonilere verilmesi ve kabul ettirilmesi için aşağıdaki hususlar göz önünde tutulur.
- Ana arının ırkı belli, yaşı belli, yetişme kalitesi yeterli ve yumurtlama aktivitesi tam olmalıdır. Bu garanti sadece arıcının kendi ürettiği ana arıda vardır.
- Araştırmalar 200 mg ve daha fazla ağırlıktaki ana arıların %96’sının normal koloniler tarafından kabul edildiğini, ağırlıkları 180 mg’ ın altında olan ana arıların ancak %47’sinin kabul edildiğini göstermiştir.
Yeni ana arı verilecek koloninin kendi yaptığı Ana Arı gözleri mutlaka temizlenmelidir
- Ana arı verilecek koloninin hırçın ve değişik ırktan olması, işçi arıların yaşlı olmaları veya uzun süre Ana Arısız kalması halinde Ana Arıyı kabul ettirmek zorlaşır.
- Nektar akımının azlığı, yağmacılık ve hava şartlarının olumsuzluğu da Ana Arı kabulünü zorlaştırır.
- Tüm bu etkenler göz önüne alınarak tedbirler alınmalı ve ana arılar kolonilere ondan sonra verilmelidir.
Yeni ana arı verilecek koloni mutlaka beslenmelidir
Kafesteki Ana Arının Yeni Koloniye Verilmesi
- Ana Arıların kafeslerinde bakıcı işçi arılar bulunmaktadır.
- Bir pencerenin önünde işçi arılar kafesten çıkarılırlar.
- İşçi arılarla birlikte Ana Arı da kafesten çıkarsa yavaşça kanatlarından tutularak camdan alınır ve tekrar kafese konulur.
- Arılıkta üretilen ve arılıktaki koloniye verilecek Ana Arı kafeslerine işçi arı koymaya gerek yoktur.
- Ana Arı verilecek koloni 4-5 çerçeve arılı olursa Ana Arı kabulü kolaylaşır.
- Ana Arı verilecek koloni mutlaka şurup veya kekle beslenmelidir.
- Kafesin kek bulunan bölümünün deliği açılır. Kafesin telli yüzü üstten görünecek ve kafesin kek olan bölümü aşağıda kalacak şekilde arıların yoğun olduğu üst çıtaları arasına sıkıştırılır.
Pencere önünde işçi arıların kafesten çıkarılması
- Koloni arılarının keke ulaşabileceği deliğin önü ve kafesin telli yüzeyi arıların gezinebileceği şekilde boş olmalıdır.
- Bu boşluklardan koloninin işçi arıları hem keki yerler hem de Ana Arıyı beslerler.
- Koloninin işçi arıları 2-3 gün içinde keki yerler ve Ana Arının kafesten çıkacağı yolu açarak Ana Arının çıkışını sağlarlar.
- Ana Arıyı değiştirmek için yeni Ana Arı hazır değilse koloninin yaşlı Ana Arısı alınır ve en az 4-5 gün beklenir. Ana Arısız kalmış koloni kendisine önceki Ana Arının yumurta ve larvalarından Ana Arı yüksüğü yapar. 4-5 gün sonra bu gözlerin hepsi tam olarak temizlenir ve genç Ana Arı koloniye verilir.
Ana Arı verilecek koloni kekle de beslenmeli
Ana Arıların Çekirdek Kolonide Kışlatılması
- Sistemin en önemli avantajı ana arıların çekirdek kolonilerde kışlatılabilmesidir.
- Sezon sonuna doğru özellikle iki bölmeli çiftleştirme kutusundaki ana arılardan bir bölmedeki alınıp kullanıldığında kutunun ara bölmesi çıkarılır ve iki çekirdek koloni birleştirilir.
- Eğer iki bölmenin çekirdek koloni gücü tüm çerçeveleri kaplamıyorsa diğer kutulardan bu kutuya arılı çerçeve ile takviye yapılır.
- Kutuya sezon sonuna kadar kek verilmeye devam edilir.
- Kışlatılacak kutular Karadeniz, Ege ve Akdeniz bölgelerinde arılıkta tutulurlar.
Kışa sokulacak çekirdek koloninin hazırlanması
- Kışı soğuk ve karlı geçen bölgelerde kutular, korunaklı, rutubetsiz ve güneş alan yerlerde yan yana dizilerek üstleri kutuları gece soğuklarından koruyacak örtülerle örtülmelidir. Her bir kutu bir boş kovana konarak da kışlatılabilir. Böyle kışlatmada kutuların uçuş delikleri açık olmalıdır.
- Erken ilkbaharda henüz yeni yılın Ana Arıları çıkmadan kışlatılan Ana Arı değerlendirilir.
- Kışlatılan çekirdek koloniye erken ilkbaharda yeni Ana Arı yüksükleri verilerek Ana Arı üretim sezonu başlatılır.
- Bu yöntemle kışın Ana Arılarını yitirmiş kolonilere Ana Arı verilerek koloniler sönmekten kurtarılır.
- Kışlayan çekirdek koloniden yeni
sezon için birkaç çekirdek koloni yapılır. - Bu yöntem ticari Ana Arı üretiminde %100 kâr sağlamaktadır.
Kışlayan çekirdek koloniler
Macahel Arıcılık A.Ş. ‘nin ismine doğru Ana Kafkas X Baba Kafkas Ticari Ana Arı Üretim İşletmesi. Çatak Deresi, Kızılcahamam / ANKARA
http://www.inciari.com/ana_ari_uretimi_2012.html