Ayasofya, Doğu Roma İmparatorluğu zamanında İstanbul’da yaptırılmış ünlü bir Bizans Kilisesidir.Fakat imparator 1. Konstantin tarafından mı yoksa oğlu 2.Konstantin tarafından mı yaptırıldığı bilinmemektedir.Bu kilise ‘’Büyük Kilise’’yani Megalo Ekklesia olarak anılıyordu.Fakat bu ilk yapı M.S 404 bir ayaklanmada yandı.Bunun üzerine imparator 2. Teodosius binayı 415 yılında yeniden yaptırdı.Ancak 532 yılında çıkan Nika isyanı sırasında bu ikinci yapıda ateşe verildi.Ardından MS 537 yılında Bizans imparatoru 1. Jüstinyen tarafından katedral olarak tekrar yapıldı.1. Jüstinyen bu yeni yapının depremlere ve yangınlara karşı dayanıklı anlamına gelir.İmparatyor, Ayasofya’nın yapım işini devrin 2 ünlü mimarı olan Miletli İzodor ile Aydınlı Antemius’a verdi. Ayasofya 532-537 yılları arasında 6 yılda tamamlanarak dünyanın en eski ve en hızlı inşa edilen katedrali ünvanını aldı.
Günümüzde dünyanın yüzölçümü bakımından 4.büyük katedralidir.Ayasofya yapıldığı tarihten itibaren 916 yıl boyunca kilise olarak kullanıld.4.Haçlı ordusu İstanbul’a girdiğinde Ayasofya , Haçlı ordusu tarafından yağmalandı.
1453 yılında Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’un fethi ile camiye dönüştürüldü.Fethe binaen ismi Fethiye Camii olarak değiştirildi.Fatih ilk Cuma namazını burada kıldı.481 yıl cami olarak kalarak hem Müslümanların hemde Hristiyanların hizmetinde bulundu.Atatürk’ün önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile 1935 yılında müzeye dönüştürüldü.