Nöbetçi Eczaneler
XX.yy. başlarında Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıkan kurgubilim, romandan çok, uzun hikâye olarak yazılan bir edebiyat türüdür. Kurgubilim adı, 1926 yılında yaratılan İngilizce scientifiction’dan gelmedir. Kurgu ve bilim sözcüklerinden oluşan kurgubilim’de kurgu kavramı hayalinde canlandırma anlamını, bilim kavramı da ansiklopedik bilgi anlamını içerir. Temel uğraşı ise gelecek zamandır.(önceden haber verme).
Bu türün var olabilmesi için bilimin gücünün tam olarak kanıtlanması gerekiyordu; bu, XIX. yy .da makineleşmenin ve teknolojinin zaferiyle gerçekleşti. Böylece, bu edebiyat türünün gerçek öncüleri, geçen yüzyılın sonunda yaşayan Jules Verne (Olağanüstü Yolculuklar) ve H. G. Wells {Zaman Makinesi, Dünyalar Savaşı) oldular. Ne var ki, o dönemde sadece bilimsel harikadan veya varsayım romanından söz edilmekteydi.
XX. yy .da keşifler (Einstein’ın bağıllık bağıllık kuramı) ve tarihsel olaylar (iki dünya savaşı, atom bombasının par-latılması, sonra da uzaya uyduların ve insanların gönderilmesi), kurgubi-limi gerçek boyutlarına ulaştırdı. Bu tür edebiyat, hem bilimin umutlarını, hem de yaratabileceği dehşeti ifade eder. Kurgubilimin büyük yazarLarı Amerika’lı A. Van Vogt, İ. Asimov ve R. Bradbury’dir.
Konuyu, kötüye karşı çıktığı bazen şiirsel, bazen karanlık, anlaşılmaz bir dünyada, aşırı geliştirilmiş makineler,robotlar ve bilgisayarlar yürütür. *Uçandaireler korkunç dünya dışı yaratıkları dünyaya getirir, insanlar kozmosu araştırır, vahşî gezegenler keşfeder, gelecekte veya geçmişte dolaşırlar. Çılgın bilginler hain yaratıklara can verir (1817’de Mary Shelley’ın yarattığı Frankeştayn gibi). İnsanları yok eden bir bombanın pat-latılmasından sonra, canavarlar, «baş-kalaşmışlar» ortaya çıkar. Doğada yeni gizler keşfedilir. İnsanlar zamanın akışına karşı çıkarak yüzyıllarca geçmişe ya da geleceğe gidip gelirler. Kısası, insanın bilgi, düşünce, duygu ve hayal gücü olanakları sınırlarına kadar zorlanır.
Bütün bu modern peri masalları, resimli romanlara da konu olmuştur ve bunların en tanınmış kahramanları, Süperman, Flash Gordon, Barbarella’dır. Sinemada, Melies’in Aya Seyahat’inden beri (1902), kurgubilim, şaheserlerden esinlenmiştir (Alphaville; 2001 Uzay Yolu Macerası).
Serüven ve olağandışı zevkin susuzluğunu gideren kurgubilim, fantastik, poIis romanı veya casusluk romanı gibi başka türleri de içerir.