Nöbetçi Eczaneler
RBC Nedir?
Kırmızı kan hücreleri, tam kan testinde görülebilen bileşenlerdendir. Kanda RBC yani kırmızı kan hücreleri, WBC yani beyaz kan hücreleri ve trombositler bulunmaktadır. RBC-nedir-yukseligi-ve-dususu-neden-olusur
Trombositler kanın pıhtılaşmasına yararken, RBCler hemoglobin bulundururlar. Hemoglobin ise tüm doku ve organlara oksijen taşır. Bir RBC soluk kırmızı renktedir ve bu rengi hemoglobinden alır, ortalarında boşluk değil ama biraz daha incelen bir bölge bulunur. Genelde RBCler aynı boyda, renkte ve şekildedirler, ancak bazı durumlar işlevlerinin değişmesine sebep olabilir.
RBC yüksekliği neden olur?
Kırmızı kan hücrelerinin miktarı düşük oksijen seviyesinden, böbrek hastalıklarından ya da farklı bazı problemlerden meydana gelir.
Düşük oksijen miktarı
Vücudumuz kırmızı kan hücreleri üretimini, düşük oksijen seviyesine sebep olan her durumdan sonra telafi etmek için gerçekleştirir, şu gibi durumlarda kırmızı kan hücresi üretimi görülebilir:
Yetişkinlerdeki doğuştan gelen kalp hastalıkları
Kalp yetmezliği acik-kalp-ameliyati-nedir
Talasemi (Doğumda oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin kapasitelerinin azalması sonucu oluşan hastalık)
Yüksek rakım
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (Koah)
Akciğer fibrozisi
Uykuda nefes darlığı
Nikotin bağlılığı
RBC düşüklüğü neden olur?
İlaçlar
Bazı ilaçlar vücuttaki kırmızı kan hücrelerini düşürebilir, kemoterapide kullanılan ilaçlar, kinidin vb. ilaçlar da bu ilaçlar arasındadır.
Genetik durumlar
Aneminin, kırmızı kan hücrelerinde bulunan kusurlu bir protein bulunduran talasemi gibi genetik birçok çeşidi vardır. Hemolitik anemi denen bir başka durumda ise kırmızı kan hücrelerinin yok edilmesine sebep olan bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar da oluşabilir.
Kanama
Kan kaybı aneminin de sebebi olabilmektedir. Bir kişi eğer mide ülseri ya da kanser hastası ise fazla derecede kan kaybı yaşayabilir. Ayrıca kadınlardaki aşırı derecede yaşanan adet kanaması da anemiye dönüşebilir.
Tıbbi durumlar
Bazı kronik hastalıklar da RBC miktarının azalmasına sebep olabilmektedir. Romatizmal eklem iltihabı, kanser, HIV/AIDS gibi sağlıklı kırmızı kan hücresi üretimini düşürüp anemiye sebep olabilecek durumlar yaşanabilir. Kırmızı kan hücreleri genellikle kemik iliğinde üretilir, iliği etkileyen bazı durumlar da RBC seviyesini direkt olarak etkileyebilmektedir. Örneğin, lösemi, birden fazla omurilik tümörü, lenfoma gibi.
Ayrıca böbrek yetmezliği çeken kişilerde, böbreğin ürettiği alyuvar oluşturan (eritropoietin) hormonun az üretilmesi sebebiyle RBC miktarı düşüşü görülebilmektedir.
Beslenmedeki Eksiklikler
Demir ve vitaminlerin az alındığı beslenme şekilleri kırmızı kan hücresi miktarını azaltabilir. Zayıf beslenme ve beslenmedeki eksiklikler bu sebeple RBC miktarını düşürebilir. Ayrıca hamilelik kadınlarda beslenme anlamında bazı eksiklikler oluşturabilir ve anemiye sebep olabilir.
Mide veya bağırsak ameliyatları da demir, B12 ve folik asitin emilimini azaltabileceğinden, bu durum da kırmızı kan hücrelerinde bir azalmaya sebep olabilir.
Kaynakça:
healthline, livestrong