Kan nakli nasıl yapılır kan nakli yapılırken nelere dikkat edilmeli

Çeşitli sebeplerden dolayı bir insana kan verilmesi gerekebilir. Sözgelimi savaşta bir asker yaralanmıştır. Fabrikada çalışan bir işçi çok ciddi bir iş kazası geçirmiştir. Büyük ölçüde kan kaybetmektedir. Herhangi bir kimse bir iç kanama yüzünden ölmek üzeredir. Zayıf, kansız bir hastaya ciddi bir ameliyat yapılması gerekmektedir.

İşte bütün bu durum ve olaylarda, kaybedilen kanın verilmesi ve hastanın dayanıklılığının güçlendirilmesi şarttır. Bir hastanın damarlarına verilecek yarım litre kan, sözkonusu kimse için yeniden hayata geliş anlamı taşır.

Kan verme fikri yeni bir şey değildir. Bilindiği kadarıyla, 1654 yılında Doktor Francesco Folli adında bir İtalyan, canlı bir hayvandan bir başka hayvana kan nakli girişiminde bulunmuştur. Daha sonra hayvanlardan insanlara kan verme işine çalışılmışsa da,bu girişimler başarılı sonuçlar vermemiştir.

Halen herhangi bir hayvanın başka cins bir hayvandan kan nakline olumlu tepkiler göstermediğini biliyoruz. Daha ötesi,ayrı cins bir hayvandan nakledilen kan zehir etkisi yapmakta, hatta ölüme sebep olmaktadır.

I. Dünya Savaşı esnasında cephelerde askerlerin büyük ölçüde kan kaybı, kan nakliyle ilgili çalışmalarda gelişmeler kaydedilmesine zemin hazırlamıştır. Belirli bazı kimselerden başkalarına kan naklinin iyi sonuçlar vermeyeceği kesinlikle bilinmekteydi. Böylece laboratuar yöntemleriyle kanın guruplara ayrılması sonucuna varılmıştır.

Kan verici’den alınan kanla kendisine nakil yapılan hasta, ya da yaralının kanı aynı guruptan olmalıdır. Kan bankaları, bu doğrultuda yapılan çalışmaların bilimsel sonucudur. Kan bankalarındaki depolanmış kan alçak ısı derecelerinde muhafaza edilir. Bankaların çalışması,bildiğimiz para üzerine iş yapan bankalarınkine benzer. Alınan kan depolanır ve isteyenlere, ihtiyacı olanlara,onlarınkiyle aynı guruptan olmak üzere para karşılığında verilir.

Bugün kan bankalarında sadece kan depolanmamakta,”plazma” da bulundurulmaktadır. Plazma’da kan hücreleri ayrıştırılmış olduğundan, kan verilecek ve alınacak ya da alınmış olan kimse arasında gurup tutarlılığı sözkonusu değildir Plazma, kan gurubu ne olursa olsun, acil ihtiyacı olan herhangi bir kimseye verilebilir. Ancak, kan verilme işleminde dikkat edilecek bir başka husus kanın sağlıklı olmasıdır.Bunun için, daha önceden kan verecek kimsenin kanının tahlilini gerektiren titiz bir dikkat gösterilir.

Kan nakli,bilim dünyasının insanlığa en büyük hizmetlerinden biri,belki de birincisidir.