Nöbetçi Eczaneler
Pire, Siphonaptera takımını oluşturan kanatsız, küçük, kan emici 1.600 dolayında böcek türüne verilen genel bir addır.
Pire haşeresi eklem bacaklılar sınıfı içinde olan küçük yapılı bir haşeredir. Pirenin toplamda 6 ayağı bulunur. Bu ayaklardan 4 tanesi karın kısmında 2 tanesi de hemen başının altında olan böceklerdir pirenin ayakuçları tırtırlı olup üzerine konduğu cismi çok sıkı bir şekilde kavrarlar. Pirenin arka ayakları uzun ön ayakları ise kısadır pirenin baş kısmı çok ufaktır başının ön kısmında vücuttan kan emmek için emici bir iğnesi vardır. Pirenin başının ön tarafında 2 adet gözleri bulunur.pire vücudu yanlardan basık bir şekildedir vücut derisi çok sağlamdır. Bu özeliği ile çok ufak deliklerden bile geçerler Vücudunun özel yapısı sayesinde kıl ve tüy aralarından çok rahat geçerler pire genellikle canlılar üzerinde yaşadığı için en kolay saklanma yeri o canlının üzerinde ki kıl ve tüylü bölgelerdir pireler yaşadığı ortama bağlı olarak farklı şekil ve yapıdadırlar Her pire çeşidi bulunduğu ortama bağlı olarak farklı bir şekilde beslenir pirenin bazı türleri insanlar ve hayvanlar üzerinden beslenirlerken bazı türleri de bitkisel olarak beslenirler İnsan ve hayvanlar üzerinden beslenen pireler bu canlılardan kan emerler. Bitkiler üzerinden beslenen pireler ise bitkilerin taç ve yapraklarını kemirerek bu bitkinin ürün vermesini engeller pireler yaşam olarak uzun zaman yaşayabilen canlılardır. Bir pire herhangi bir canlı tarafından öldürülmediği takdirde 1,5 – 2 yıl kadar yaşarlar.
Pire yaşam olarak mutlaka bir konakçıya ihtiyaç duyar. Konakçısı olmadan beslenemez ve fazla yaşayamaz pire paraziti konakçı olarak sıcakkanlı hayvanlar ve kozalı bitkileri seçer pire konakçısından ağız yardımıyla kan emer ağız içindeki iğnesini insan vücuduna batırır ve son süratle kan emer. Bir pire konakçısından günde 4 – 5 defa kan emer. Pire kanı emdikten sonra ağız salgıları ve dışkıları ile insana birçok mikrop bırakır.
Pire insanı ısırdığında insanın canında yanma, kaşıntı, şişme, kabarık ve küçük apseler oluşur. Pire kan emdiği kısma dışkılarını bırakır ve üstümüzü kirletip birçok mikrobu üzerimize salar.
Pire kanatsız bir hayvandır. Kesinlikle uçmazlar güçlü olan ayakları ile çok uzak mesafelere kadar zıplayabilirler. Pireler normal zamanda yürüyerek hareket ederler kendisine tehlike geldiğini sezinlediğinde aniden zıplayıp ortadan kaybolurlar.
Kendi boyunun 150 – 200 katı kadar uzağa zıplayabilirler. Pire konakçısının üzerine zıpladığında ayakuçlarındaki tutucu çengeller ile de konakçısına sımsıkı tutunur.
Pire konakçısına varır varmaz ilk işi konakçısından son sürat kan emmek olur. Karnı şişene kadar kan emen pire evin muhtelif kısımlarına yumurta bırakır. Pire yumurtasını kesinlikle dağınık halde bırakmaz. Evin değişik kısımlarına dağınık halde bırakır. Pire yumurtasını kuytu bölgelere, evin yarık ve çatlaklarına, mobilya ve eşyalar arasına ve halı diplerine yumurta bırakır.
Pireler yapıları, boyları ve renkleri türlerine bağlı olarak farklıdırlar. Pire renk olarak siyah, kırmızı, kahverengi ve diğer renklerde de olur.
Dünya üzerinde her kıta ve ülkede bulunan bu haşere gurubu çok geniş alanlara yayılmışlar.
Dünya yaşayan pire türü sayısı 1550 kadar olduğu bilinmektedir.
Pireler çok eski zamanlardan beri insanlar için tehlikeli olmuşlar. Orta çağlarda insanların ölümlerine neden olan birçok hastalık insanlara pireler tarafından bulaşmıştır. Orta çağda Avrupa da ki insanların 4 /3 pireler tarafından ısırılıp hastalıktan ölmüştür.
Bu bakımdan insanların bu canlılardan uzak yaşaması gerekiyor bunun için sizlere 7 gün 24 saat hizmet verip sizleri bu haşerelerden kurtarıyoruz.pire ortalama olarak beslenmesine bağlı olarak 18 ile 20 kadar yumurta bırakır. Pireler insana geldiği ortamlar farklıdır. Bu bakımdan kanını emdiği bir konakçıdaki mikropları bir sonraki konakçısına taşır.
İnsanlara evdeki evcil hayvanlar(kedi, köpek, koyun, keçi …vb ) hayvanlar ve dış ortamdaki av ve yaban hayvanlar tarafından da insanlara hastalık bulaşır. Yaban hayvanlar(tilki, tavşan, sincap ve fare) gibi hayvanlarla da insanlara hastalık bulaşır.
Bütün pire türlerini insan üzerinde görebiliriz ve gelen bütün pireler insandan kan emer. Pire türüne bağlı olarak farklı isimler alır. Pire üzerinde yaşadığı konakçısından ismini alır. Pirenin şu türleri insanlar arasında en çok etkilidir: kedi piresi, köpek piresi, kum piresi, fare piresi, su piresi, kar piresi, tahta piresi, toprak piresi, pamuk piresi, insan piresi gibi bir çok pire çeşidi bulunur.
Pireler ile insanlara bulaşan başlıca hastalıklar şöyledir.
1 – Humma hastalığı
2 – Veba hastalığı
3 – Dizanteri
4 – Cilt hastalıkları
5 – Alerjik hatalıkları
6 – Tularemi hastalığı
7 – Tifüs hastalığı
8 – Ateşli hastalıklar
Yukarıda saydığımız hastalıklar dışında daha birçok hastalık pire yolu ile bizlere bulaşır.
Şimdi sırayla aşağıda belirtilen pire çeşitlerini inceleyelim.
İNSAN PİRESİ
Bu pire çeşidi tamamen insanlar üzerinde yaşarlar insan üzerinden kan emerek beslenirler. Bu canlılar insan vücudu üzerinde gezinirlerken dış yüzeye en yakın damardan ağzındaki iğnesi ile kan emer. İnsan piresi kendi vücut ısısını üzerinde yaşadığı kişiye göre ayarlar ve o kişiden kolay kolay ayrılmaz. İnsan piresi günde konakçısını 2 – 3 ısırarak kan emer. Bu durum inanları bayağı rahatsız eder. Çünkü pire ısırdığı zaman insanın canı yanar, kaşınır ve kızarır. Bu durumda sanki insan uyuz olmuş gibi kaşınır.
Bir insan üzerinde insan piresi ile birlikte diğer pire türleri de bulunabilir. İnsan üzerinden ve hayvanlar üzerinden kan emen pire aynı gün içinde yumurta bırakır.
Pire çok çabuk çoğalan ve hızlı üreyen bir canlı olduğu için mutlaka pire görüldüğünde ilaçlama isteyin. İlaçlama işini mutlaka konusunda uzman ilaçlama şirketleri tarafından yapılmalı.
KEDİ PİRESİ
Kan emici olan pire türleri arasında en ufak olan tür kedi piresi olan türdür. Kedi piresi genellikle kedi üzerinde yaşadığı için bu ismi alır. Kediler ile evlerimize gelen pireler ev ortamına yayılırlar. Kedi piresi insan üzerine yerleşip insandan kan emebilir. Bu bakımdan kediden insana birçok hastalık bulaşabilir.Kedi piresi evlere yerleştiğinde çarçabuk ürer ve kısa zamanda evin tamamını sarar. Bu bakımda evlerimizde evcil hayvan besliyorsak mutlaka bunları sık sık üzerinde pire olup olmadığı kontrol edilmeli. Pire tespitinde hayvanlarımız mutlaka veteriner kontrolüne götürülmeli ve önerilen ilaçlar ile ilaçlanmalı.
Evcil hayvanların yaşadığı alan ve çevresi mutlaka ilaçlama şirketi tarafından ilaçlanmalı. İlaçlama yapan firmalar mutlaka yasal firma olmalı ve kullandığı ürünler sağlık bakanlığı onaylı olması gerekir.
KÖPEK PİRESİ
Köpek piresi köpekler ve diğer hayvanlar üzerinde yaşayan bir pire çeşididir. Köpek piresi kendi türleri arasında en büyük yapıya sahip piredir. Köpek piresi köpek ve diğer canlılar üzerinde yaşar. Bu pire hayvanlardan insanlara geçtikten sonara üzerine geçtiği konakçısına göre kendini ayarlar. Üzerine konduğu konakçıdan ortalama olarak 3 – 4 defa kan emer ve diğer pirelerden daha çok acıtırlar.
PAMUK PİRESİ
Pamuk piresi bitkiler üzerinde yaşayan bir pire çeşididir. Pamuklu ve kozalı bitkilerin kozaları içinde yaşarlar. Bu pire çeşidi besin olarak bitkilerin taze aksanları, bitkilerin taç ve yapraklarını kemirerek yerler.Bu bakımdan bitki piresi bitkilerin kurumasına neden olurlar. Bitki piresinin bulunduğu bitkilerde ürün vermesi düşük olur yoğun bulunması durumda bitkinin kurumasına dahi neden olur.
Üzerinde pire bulunan bitkinin yaprakları ters döner, yapraklar soluk olur ve yaprakların üzerinde siyah tortu olur.
Pamuk piresi bulunan ekinlerin mutlaka ilaçlanması gerekir. Bu bakımdan ilaçlama ferdi yapılmamalı mutlaka ilaçlama işi ilaçlama firması tarafından yapılmalı.
İlaçlama konusunda uzman olan şirketimizden mutlaka haşere hakkında ve ilaçlama konusunda bilgi ve yardım alınız.
PİRE İLAÇLAMA VE PİRE İLE MÜCADELE
Pire çok zor ölen bir haşeredir. Bu bakımdan kullanılan ilaçlar sıvı kokulu ve yoğun olmalıdır. Pirenin bulunduğu alana bağlı olarak farklı ilaçlar kullanılır. Eğer pireler canlılar üzerinde yaşıyorsa ve bu şekilde ilaçlanılıyorsa mutlaka evdeki hayvan gurubu veteriner hekim kontrolünde hazırlanan ilaçlar ile ilaçlanmalı. Hayvanlar ve canlılar için kullanılan ilaçlar ya toz şeklinde ya da tasma şeklinde olan ilaçlar kullanılır. İlaçlama yapılırken asla ferdi olarak ilaçlamayı düşünmeyin çünkü yanlış ilaç kullanımı ve yanlış mücadelede etrafımızdaki diğer canlılara zarar verebilirsiniz.Pire ilaçlama çok zordur bu bakımdan mutlaka ilaçlama şirketinden destek alın. Pire ilaçlanırken ilaçlamanın periyodik olmasına dikkat edelim. Pire yumurtası ve haşere yumurtasına hiçbir ilaç etki etmeyeceği için mutlaka ilaçlamadan yaklaşık 20 gün sonra 2. İlaçlama yapmamız gerekir çünkü haşere yumurtası yaklaşık 15 – 18 gün içinde açılır.
Pire ilaçlaması için jel ve benzeri ilaçlar etki etmez bu tarz ilaçlar asla sonuç vermez.
PİRE İLAÇLAMASINDA ŞUNLARA UYMAK GEREKİR
1- pire ilaçlaması için kullanılan ilaçlar pirenin türüne bağlı olarak özenle seçilmeli
2- pire ilaçlaması için kullanılan ilaçlar mutlaka sağlık bakanlığı onaylı ilaçlar olmalı.
3- İlaçlamayı yapan ilaçlama şirketi mutlaka yasal olmalı ve tecrübeli olmalı yapılmalı
4- Yapılan ilaçlar mutlaka sağlık bakanlığı onaylı ve ziraat mühendisi kontrolünde olması gerekir.
5- ilaçlama yapılan alan mutlaka 6 saat kadar kapalı tutulmalı ve hava sirkülasyonu olmamalı
6- ilaçlama yapıldıktan sonrası 2 saat mutlaka ilaçlanan yeri havalandırmak gerekir
7 – İlaçlamayı yapan kişi profesyonel olmalı ve mutlaka bu işin eğitimini almış olması gerekir
8- ilaçlama yapılan alandaki yiyecek ve içecekler mutlaka kontrol altına alınmalı
9- ilaçlamadan sonra ölen haşereler mutlaka temizlenmeli ve ilaç artığı kalıntısı için mutlaka temizlik yapılmalı.